[ Pobierz całość w formacie PDF ]

ki znawca hebrajskiego wprowadził do swego wydania
zatwardziałość serc waszych pozwolił (nie nakazał!) oddalać
Biblii podziaÅ‚ na rozdziaÅ‚y i wiersze. PodziaÅ‚ ten rozpo­
wasze żony, lecz od poczÄ…tku tak nie byÅ‚o (Mt 19, 8). SÅ‚yszeli­
wszechnił Robert Etienne (XVI w.). Podział jest niekiedy
Å›cie, że powiedziano: oko za oko, zÄ…b za zÄ…b. A ja wam powia­
przypadkowy. S. Pagnini bowiem jadÄ…c konno z Genewy
dam: Nie stawiajcie oporu złemu (por. Mt 5, 38-39).
do Paryża w promieniach słońca czytał Biblię i dokonywał
Przywilej PawÅ‚owy nie jest ze wzglÄ™du na  zatwar­ podziaÅ‚u, który narzucili wydawcy. Trzeba przyznać, że
dziaÅ‚ość serc". Odnosi siÄ™ on do małżonków nieochrzcz- podziaÅ‚ Å›wiadczy o wielkim wmyÅ›leniu siÄ™ w tekst na­
nych. JeÅ›li partner w czasie trwania tego małżeÅ„stwa z pra­ tchniony, ale niekiedy jest  sztuczny". W badaniach na­
wa naturalnego przyjmie Chrzest, ma nadal pozostać ukowych podział nie obowiązuje, ale praktycznie oddaje
w tym związku. O ile jednak partner nieochrzczony nie czytelnikom wielkie usługi i jest w sumie dokonaniem
chce żyć w pokoju i bez obrazy Boga, wtedy partner ochrz- szczęśliwym, pomocnym, wręcz opatrznościowym.
70 71
W odniesieniu do Pisma ZwiÄ™tego powinno s i ^ mó­
wić o zawartych w nim gatunkach literackich. Eg:zegeci
jednak stosujÄ…c pewne uogólnienie, najczęściej używajÄ… na­
zwy rodzaje literackie.
Pionierami w dziedzinie gatunków literackich byli. dwaj
VI
egzegeci katoliccy: Franciszek Hummelauer (XIX/)CX w.)
i Maria Józef Lagrange (XIX/XX w). DzieÅ‚o ich podjÄ™li eg­
zegeci protestanccy: Hermean Gunkel, Hugo Gres-mann
i Otto Eisfeldt (XIX/XX w.). Z egzegetów katolickiej naj­
 Bóg w Piśmie Zwiętym
większymi znawcami gatunków literackich są aktvialnie
przemawiał przez ludzi, na sposób ludzki"
Norbert Lohfink, Wolfgang Trilling i Dawid Stonley. Opi­
nie tych trzech egzegetów w zakresie gatunków sÄ… b» ardzo
(Gatunki literackie, cz. I)
ważne i miarodajne, bo łączą oni w jedną całość wierność
Tradycji katolickiej z wielkÄ… wiedzÄ… i jasnym osÄ…dem. Ba­
dania nad gatunkami literackimi zostaÅ‚y już nieprawdopo­
dobnie pogłębione i poszerzone, ale stale jeszcze w tej
W krytyce literackiej najważniejsze miejsce zajmują
dziedzinie trwajÄ… dalsze poszukiwania.
gatunki literackie. Rodzaj (gatunek) literacki jest to sposób
 Zielone światło" jako znak do badania gatunków
wyrażenia myÅ›li w mowie lub na piÅ›mie zależnie od miej­
literackich zapaliÅ‚ Pius XII w encyklice O wÅ‚aÅ›ciwym rozwo­
sca (np. Egipt, Babilonia, Izrael, Grecja) i czasu (np. tysiÄ…c
ju nauk biblijnych (1943). Papież w tej encyklice napisał:
lat przed Chrystusem, dwa tysiÄ…ce lat po Chrystusie).
 To, co ludzie Wschodu zamierzali w sÅ‚owach swoicln wy­
Teoria literatury wyróżnia trzy podstawowe rodzaje
razić, nie da się stwierdzić jedynie na podstawie reguł
literacie: epikÄ™, lirykÄ™, dramat. W odniesieniu do tych
gramatycznych albo filologii czy też kontekstu. Egzegeta
trzech rodzajów stosuje nazwę genologia (genos - rodzaj,
musi niejako w duchu powrócić do onych dawnych stule­
logos - nauka, czyli nauka o rodzajach literackich). W Pi­
ci Wschodu i za pomocÄ… historii, archeologii, etnologii
Å›mie ZwiÄ™tym wedÅ‚ug podanego podziaÅ‚u sÄ… jasno do­
oraz innych gaÅ‚Ä™zi wiedzy dokÅ‚adnie okreÅ›lić, jakim rodza­
strzegalne dwa rodzaje literackie: proza (epika) i poezja)
jem literackim zamierzali posÅ‚ugiwać siÄ™ autorowie daw­
liryka, po części dramat).
nych czasów i jakim istotnie siÄ™ posÅ‚użyli. Mianowicie lu­
Pochodnymi formami rodzajów literackich, tj. epiki,
dy wschodnie dla wyrażenia swych myÅ›li nie zawsze uży­
liryki, dramatu, sÄ… najrozmaitsze gatunki literackie. One
wają tej samej formy czy sposobu wyrażania się, j ak to
decydują o tym, że Pismo Zwięte w swym przebogatym
ma miejsce u nas, ale raczej takich, jakie wówczas oraz
ksztaÅ‚cie literackim jest arcydzieÅ‚em w literaturze po­
w ich środowisku były w zwyczaju. Egzegeta nie może
wszechnej. Pismo Zwięte było, jest i pozostanie niezależnie
a priori orzec, jakie to były formy wyrażana się; może to
od przekonań religijnych inspiracją tematyczną i językową
uczynić jedynie za pomocą starannych badań nad literatu-
największych pisarzy i poetów świata.
73
72
inaczej bowiem ujmuje się i wyraża prawdę w tekstach
rÄ… Wschodu. Otóż te badania, dokonane w ostatnich dzie­
historycznych rozmaitego typu, czy prorockich, czy
siÄ…tkach lat, jasno wykazaÅ‚y, jakim rodzajem literackim po­
w poetyckich, czy innego rodzaju literackiego" (...)  Musi
sługiwano się w dawnych czasach w opisach poetyckich,
wiÄ™c komentator szukać sensu, jaki hagiograf w okreÅ›lo­
w przedstawianiu prawd i zasad życia, jak też w opisach
nych okolicznościach, w warunkach swego czasu i swej
historycznych o sprawach i zdarzeniach. Badania te wyka­
kultury zamierzyÅ‚ wyrazić i rzeczywiÅ›cie wyraziÅ‚ za po­
zaÅ‚y również jasno, że naród izraelski we wÅ‚aÅ›ciwie pojÄ™­
mocÄ… rodzajów literackich, których w owym czasie uży­
tych pismach historycznych znacznie przewyższał inne
wano" (12).
dawne ludy Wschodu zarówno co do starożytności, jak [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • dudi.htw.pl
  • Linki
    Powered by wordpress | Theme: simpletex | © To, co siÄ™ robi w łóżku, nigdy nie jest niemoralne, jeÅ›li przyczynia siÄ™ do utrwalenia miÅ‚oÅ›ci.